taghlid

تقلید و تحقیق

تقلید در اصطلاح مولانا به هر علم و عمل و حالی گفته می شود که ظاهری آراسته و زیبا داشته باشد اما دل و درون شخص را به صلاح و سامان نیاورد. در حالی که تحقیق انسان را به ایمان و شهود حقیقت می رساند و این ایمان شیوه ی زندگی فرد را عوض می کتد. مولانا می گوید تقلید ، شخصیت انسان را پست و او را میمون صفت می کند . تقلید انسان را ناشنوا و همچون دزد می کند و هستی و هویت او را به باد می دهد. تقلید عقل را تباه می کند و از حقیقت آن چه کسب کرده بی خبر نگه می دارد.

گرچه عقلت سوی بالا می پرد

مرغ تقلیدت به پستی می چرد

دفتر دوم، 2326

دزد ، سوی خانه یی شد زیر دست

چون در آمد ، دید کان خانه ی خود است

دفتر دوم، 3010

مر مرا تقلیدشان بر باد داد

که دو صد لعنت بر آن تقلید باد

( دفتر دوم 563 )

پس خطر باشد مقلد را عظیم

از ره و رهزن زشیطان رجیم

( دفتر پنجم ، 2450 )

از محقق تا مقلد فرق هاست

کین چو داود است آن دیگر صداست

( دفتر دوم ، 493 )

علم تتقلیدی بود بهر فروخت

چون بیاید مشتری ، خوش بر فروخت

مشتریِ علمِ تحقیقی ، حق است

دایماً بازار او با رونق است

( دفتر دوم ، 6-3265 )